King’s Gunpowder
Fernando Sánchez Castillo
Werken met symbolen van macht
Hoe kijken wij naar geschiedenis? De gebeurtenissen zijn talloos en het is nu moeilijk om de volle omvang en hevigheid van historische gebeurtenissen te beseffen. Sommige beelden belanden van generatie op generatie in ons collectieve geheugen. Maar betekenen ze nog hetzelfde? De Spaanse kunstenaar Fernando Sánchez Castillo zoekt telkens naar een hedendaagse relatie met de geschiedenis. Dat doet hij door symbolen van macht, en de instituties die die macht vertegenwoordigen, in zijn werk te betrekken. Door ze de kunst binnen te dragen, in de taal die de kunst spreekt, kan het gebeuren dat je bijvoorbeeld onverwachte schoonheid ziet. Zoals die van repressiemiddelen als de pantserwagens met waterkanonnen die de ME in zet bij rellen. Of dat voorwerpen van hun (omstreden) geschiedenis worden ontdaan en nieuwe betekenissen krijgen toegedicht. Het schip van de Spaanse dictator Franco verwerkte Sánchez Castillo tot een geometrische blok metaal dat doet denken aan een minimalistisch kunstwerk, maar ook aan een berg schroot dat niets meer of minder is dan zijn materiële waarde.
Tank Man
Een korrel uit de zandstorm van de wereldgeschiedenis is de gebeurtenis op het plein van de Hemelse Vrede in Peking in 1989. In de studentenopstand tegen communisme en corruptie maande één burger een colonne tanks tot stilstand. We zien hem terug in een niet-narratief videowerk met de titel King’s Gunpowder, dat het beste te beschouwen is als een serie handelingen met tanks. Het iconische beeld in de video van de ‘tank man’, zoals de man in Peking bekend staat, doet ons opnieuw stil staan bij die gebeurtenis. Door de ongebruikelijke handelingen van de tanks en de man, neutraliseert Sánchez Castillo als het ware het voorval, om vervolgens nieuwe gedachten en betekenissen te suggereren. Bijvoorbeeld over de buitengewone kracht van geweld maar ook van een individu. De kijker kan dat zelf invullen. Een onderliggende vraag, zoals de kunstenaar die verwoordde, is daarbij: “Begrijpen we nog steeds wat we zien in een tijd waarin beelden gemakkelijker te consumeren dan te bevatten zijn?”
Dubbelrol
De titel betekent letterlijk ‘buskruit van de koning’. Het roept de vraag op hoe ver verantwoordelijkheden reiken bij geweld. Is degene die uit naam van een machthebber handelt ook persoonlijk verantwoordelijk? En kan hij misbruik maken van zijn positie? De militairen in Soesterberg hebben ongetwijfeld ook met deze kwestie te maken gehad. King’s Gunpowder is op militair terrein gefilmd en het Nederlandse leger heeft er tot op zekere hoogte aan meegewerkt. En ook de vliegbasis Soesterberg ademt nog de aanwezigheid van het leger. Die betrokkenheid van instituties is belangrijk voor Sánchez Castillo. Ze verschaffen zijn werk een bijzondere mate van echtheid terwijl de instituties zelf haast ongemerkt in een dubbelrol terecht komen.
King’s Gunpowder brengt door haar vertoning op Soesterberg iconen uit de wereldgeschiedenis rechtstreeks in verband met de vliegbasis. Nu het terrein is opengesteld wordt zijn militaire verleden zichtbaar. En langzaam kan ook die geschiedenis zich gaan nestelen in ons collectieve geheugen.
Tijdelijk werk voor Park Vliegbasis Soesterberg, gerealiseerd in het kader van Festival De Basis 2013.
Werd mede mogelijk gemaakt door: Rabobank Nederland in het kader van een tentoonstelling in de Rabo Kunstzone in 2013, Oorlogsmuseum Overloon, Koninklijke Landmacht, tegenboschvanvreden, Amsterdam
Foto: Bonnita Postma
Foto: Bonnita Postma
Foto: Fernando Sánchez Castillo
Foto: Bonnita Postma
Foto: Ella Derksen
KUNSTWERKEN VASTE COLLECTIE
Deze kunstwerken kwamen speciaal voor de vliegbasis in opdracht tot stand en zullen voorlopig als vaste collectie op de basis blijven. Ze zijn tussen 15 maart en 15 oktober te bezoeken onder begeleiding van een gids van Utrechts Landschap
The Receptor, 2011-2013
Kaleb de Groot en Roosje Klap
Met de opdracht om voor de vliegbasis een verzamelplaats van herinneringen te ontwerpen, een soort vermomd informatiecentrum, vielen beeldend kunstenaar Kaleb de Groot en ...
Secret Operation 610, 2013
RAAAF | studio Frank Havermans,
Als met veel lawaai de meedogenloze deuren van vliegtuigshelter 610 opengaan, rijdt een monsterlijk zwart gevaarte traag naar buiten. Het object, genaamd Secret Operation 610 doet de ...
Crown of Creation, 2011
Erik Odijk e.a.
Samen met zeven gastkunstenaars maakte Erik Odijk een monumentale muurtekening op de wanden van munitiebunker 76. De donkere ruimte is omgetoverd tot een plek waar de flowerpower ...
Vrille, 2012
Sanja Medic
Sanja Medic heeft zich laten inspireren door betonnen vliegtuighangars op militaire vliegvelden. De opening van veel hangars volgt de vorm van een vliegtuig. Medic maakte voor haar sculpturale ....
Model Former Soesterberg Airbase, 2013
Krijn de Koning en Anne Holtrop
Kunstenaar Krijn de Koning en architect Anne Holtrop kozen een wachthuisje bij de munitiebunkers ...
Reconstruction 0, 2015
Anno Dijkstra
De natuur en het militaire verleden domineren de indruk van menig bezoeker van de voormalige vliegbasis Soesterberg. Minder zichtbaar is echter dat het militaire verleden ook innovatie met zich ...
KUNSTWERKEN TIJDELIJK
Deze werken zijn te zien geweest tijdens speciale zomerevents op de vliegbasis zoals Festival De Basis en EMBEDDED ART
Travel, 1996-2013
David Claerbout
Dat vliegbasis Soesterberg zo lang een besloten gebied was heeft zijn effect op de natuur gehad. Die kon zich ongestoord ontwikkelen, met als gevolg een bijzondere flora. In die zin maakte de natuur ...
Kabinet van Nagekomen Oorlogsberichten, 2015
Luuk Wilmering
Hoe herinneren mensen een oorlog? En hoe leven die herinneringen voort bij iemand die het zelf niet heeft meegemaakt? Luuk Wilmering bezocht ...
Guernica Syndrome, Azor 2012
Fernando Sánchez Castillo
Spanje heeft erg geleden onder het dictatoriale en fascistische regime van Francisco Franco. De Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) vormde het begin van dit drama. Nazi Duitsland steunde de ...
32TFS Double Life, 2011
Laurence Aëgerter
Verstopt in het sheltergebied ligt de ondergrondse legering waar soldaten zich konden terugtrekken wanneer een chemische aanval dreigde. Op deze plek maakt Laurence Aëgerter met haar installatie ...
Kings Gunpowder, 2013
Fernando Sánchez Castillo
Hoe kijken wij naar geschiedenis? De gebeurtenissen zijn talloos en het is nu moeilijk om
de volle omvang en hevigheid van historische gebeurtenissen te beseffen...
Absence, 2011
Ali Kazma
Speciaal voor de Vliegbasis Soesterberg ontwikkelde de internationaal gelauwerde Turkse filmmaker Ali Kazma de tweekanaals videoinstallatie Absence ...
KUNSTWERKEN ARCHIEF
Deze kunstwerken zijn als opdracht tot stand gekomen voor de vliegbasis maar zijn inmiddels beëindigd.
National Field Library, 2012
Henrik Håkansson
Tot halverwege de 19e eeuw waren kunst en wetenschap nauw verweven met elkaar. In deze traditie heeft beeldend kunstenaar Henrik Håkansson een eigentijdse houding ontwikkeld ...
Powered by